Şartlı Eğitim Yardımı (ŞEY)
Şartlı Eğitim Yardımı, nüfusun ekonomik güçlükler nedeniyle temel eğitim hizmetlerinden yararlanamayan, herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olmayan ve 3294 sayılı kanun kapsamında muhtaçlığı Mütevelli Heyeti tarafından onaylanmış hanelere yönelik şartlı bir yardım programıdır.
Şartlı eğitim yardımı, bu grup içerisinde yer alanlar arasında örgün eğitime katılan çocuklara eğitimin başlangıcından, lise öğretimini bitirene kadar, öncelikli olarak çocuğun annesi olmak üzere, çocuğun babası veya çocukla aynı hanede yaşayan ve çocuğun bakımını üstlenen reşit bireylere verilir.
ŞEY programı kapsamında şartlar sağlandığı durumda her takip ayı için; ilköğretim erkek çocuklarına aylık 35 TL, ilköğretim kız çocuklarına aylık 40 TL, ortaöğretim erkek çocuklarına aylık 50 TL, ortaöğretim kız çocuklarına aylık 60 TL ödeme yapılır. Ödemeler, sadece okulun açık olduğu aylar için toplamda en fazla yıllık 10 ay üzerinden yapılır. Miktarlar aşağıdaki tabloda da verilmiştir.
İLKÖĞRETİM |
ORTAÖĞRETİM |
||
Erkek |
Kız |
Erkek |
Kız |
35 TL |
40 TL |
50 TL |
60 TL |
ŞEY programı, e-okul sisteminde okula gittiğine dair bilginin olması şartı ile en erken 48 aylık yaşa sahip çocuklara verilir. ŞEY programı kapsamındaki yardım ödemesi, örgün eğitime devam etse bile, fayda sahibi 20 yaşını doldurduğu zaman kesilir.
Bu yardım programı kapsamında yapılan ödemelerin aralıkları ve artış miktarları Fon Kurulu kararıyla belirlenir.
Başvuru
ŞEY programına başvurular, okul öğrenim dönemlerine bakılmaksızın, yılın herhangi bir zamanında, resmi olarak ikamet edilen yerdeki SYD Vakıflarına yapılır. Başvuru sırasında müracaatçılardan üzerinde T.C. kimlik numarası yazılı resmi kimlik, ehliyet veya pasaport dışında herhangi bir belge istenmez. Başvurunun, öncelikli olarak MERNİS’teki kaydı çocuğun annesi olarak gözüken kişi tarafından yapılması gerekmektedir. Hak sahibi anne, resmi nikâhlı olmayıp dini nikâhlı olsa bile, bu yardım programından faydalanabilir.
Annenin olmaması durumunda ise, başvurular çocuk ile aynı hanede yaşamak şartı ile baba tarafından ya da ailenin 18 yaşını doldurmuş herhangi bir ferdi tarafından yapılır. Anne ve babanın ayrılmış ya da ölü olduğu durumlarda, başvuru çocuğun yasal velisi/vasisi tarafından (resmi vasilik belgesi veya muhtardan beraber yaşadıklarına dair belge ile birlikte başvurmak kaydıyla) yapılması gerekmektedir. Çocuğun velayeti babada olup, çocuk adrese dayalı nüfus kayıt sisteminde anne ile birlikte ikamet ediyor gözüküyorsa, anne başvuru yapıp çocuk için şartlı eğitim yardımı alır. Ancak, çocuğun yasal vasisi ile kalmaması durumunda adrese dayalı nüfus kayıt sisteminde birlikte yaşadığı anlaşılan ve muhtaçlık durumuna uygun bulunan 18 yaş üstü öncelikli olarak 1. derece akrabası olmak şartı ile şartlı eğitim yardımı başvurusu alınabilir.
Eğitim alan fayda sahibi çocuğun, hak sahibinden ayrı bir ikametgâh adresinde (örneğin, çocuğun lise veya dengi bir okul öğrenimini ailesinden ayrı bir il veya ilçede sürdürmesi gibi) okuyor olması, bu yardım programından faydalanmaya engel teşkil etmez.
Şartlı eğitim yardımı kapsamında çocuk sayısı açısından herhangi bir sınırlandırma bulunmamaktadır. Şartları sağlayan kişi ya da haneye bağlı çocukların hepsi için yardım başvurusu yapılabilir.
Hak sahibi (anne, baba veya ödemeyi alan reşit bir birey) yabancı uyruklu olması, bu yardım programından faydalanmaya engel teşkil etmez. Geçici T.C. kimlik numarasının (9 rakamı ile başlayan T.C. kimlik numarası) bulunması durumunda, başvuru alınması gerekmektedir.
20 yaş üstü çocuklar için, örgün eğitime devam ediyor olsalar bile, başvuru yapılamaz. Ayrıca, yatılı devlet okullarında okuyan ya da açık ilkokul, açık ortaokul ya da açık liseye devam eden çocuklar için de başvuru yapılamaz.
ŞEY programına başvuru yapılıp yardım programı başlatıldıktan sonra, gerekli şartlar sağlandığı sürece, yeni bir başvuruya gerek kalmadan bu yardım programı fayda sahibi çocuğun 20 yaşını dolduruncaya kadar devam eder.
ŞEY ve ŞSY’nin koşulları farklı olduğundan, SYD vakıfları tarafından ŞEY ve ŞSY başvurularının ayrı ayrı alınması gerekmektedir. ŞSY yardım programından, ŞEY yardım programına geçiş BSYHBS üzerinden otomatik olarak yapılmamaktadır. ŞSY yardım programı sona eren kişiler, ŞEY yardım programı için yeniden başvuru yapmaları gerekmektedir.
Yukarıdaki bütün şartlar sağlansa da, başvuru sırasında BSYHBS üzerinden yapılan SGK kontrollerinde sosyal güvencesi tespit edilenlerin yardım başvuruları Mütevelli Heyeti tarafından “Kabul Edildi” durumuna alınamaz.
Yararlanma Şartları
ŞEY yardımında hak sahibi olabilmek için, fayda sahibi (çocuk) adına yardım başvurusu yapan kişinin kendisinin ya da yaşadığı hanedeki herhangi bir bireyin sosyal güvenceli olmaması ve ilgili hanenin muhtaç durumda olduğunun Mütevelli Heyeti kararıyla tespit edilmesi gerekmektedir. Ayrıca fayda sahibi çocuğun örgün eğitimde okuyor olması ve yatılı okula devam etmiyor olması gerekmektedir.
ŞEY yardımı kapsamında, hak sahibi kişilerin ödemelerini düzenli alabilmeleri için, fayda sahibi çocuğun okulun açık olduğu aylarda, resmi olarak sebebi ispat edilmeksizin, bir ay içerisinde 4 günden fazla devamsızlık yapmaması gerekmektedir. 4 günden fazla devamsızlık yapılması halinde, devamsızlık yapılan aya ilişkin ödeme gönderilmeyecektir.
Açık öğretim öğrencileri, dışarıdan eğitim aldığından, devam zorunluluğu olmadığından ve okul takip bilgileri e-okul sisteminde yer almadığından ŞEY yardım programından yararlanamazlar.
ŞEY programı, fayda sahibi çocuğun okul devam durumuna göre ödeme yapılan şartlı bir yardım programı olup sistemde yardım programı için hak sahibi olmak düzenli ödeme almayı garantilemez.
Okul Öncesi Eğitime Katılan Öğrencilere Sağlanan Yardımlar
Okul öncesi eğitime (ana sınıfı veya anaokulu) devam eden 48 ay (4 yaş) ve üzeri yaşa sahip çocuklara da şartlı eğitim yardımı yapılmaktadır. Bu yardım programından faydalanabilmek için, MEB’e ait e-okul sisteminden ilgili okul öncesi kurumundan çocuğun okula devam ettiğine dair veri gelmesi gerekmektedir.
Okul öncesi eğitimden dolayı şartlı eğitim yardımından faydalananlara, çocukların okul takip bilgileri geldikçe (düzenli devam şartı aranmamaktadır) her iki ayda bir, aylık olarak; kız çocuklara 40 TL, erkek çocuklara ise 35 TL ödeme yapılmaktadır. Bu yardım, fayda sahibinin içinde bulunduğu hane, şartları sağladığı ve sistemde hak sahibi olarak gözüktüğü sürece devam ettirilmektedir.
Bir çocuğa aynı anda ŞEY ve ŞSY yardımları verilemez. ŞSY’de fayda sahibi olan ve okul öncesinde ŞEY almak isteyenlerin, şartlı sağlık yardımlarının feshedilip, kayıtlarının şartlı eğitim yardımına eklenmesi gerekmektedir.
ŞEY programının sistemde gözüken başvuru tarihi, SYDV çalışanları tarafından BSYBHS’de başvuru tarihi kısmına girilen tarih ne olursa olsun, Mütevelli Heyeti tarafından onaylanan başvuru tarihidir. Vakfa ŞEY kapsamında yapılan başvurular Mütevelli Heyeti tarafından, Mütevelli Heyeti toplantı tarihinden en fazla bir ay geriye dönük tarih ile onaylanabilir.
Başvuru tarihinin Mütevelli Heyeti tarafından kaç gün geriye dönük olarak girilebileceği Genel Müdürlük yetkisindedir.
Ödeme Hesaplama Başlangıç Tarihi (Yardım Başlangıç Tarihi)
ŞEY kapsamında, BSYBHS’ de onaylanan başvuru tarihinin içinde bulunduğu aydan itibaren e-okul takipleri oluşturulmaktadır. BSYBHS’ de yeni hak sahibi olan kişilere ilk ödemeleri, sistemde onaylanan başvuru tarihinin, mevcut döneme ait ödeme hesaplama işlemleri başlangıç tarihinden önce olması kaydıyla, tamamlanmış takipler için takip eden ilk ödeme döneminde yapılır. Ancak, ödemeler Genel Müdürlük tarafından belirlenen ay kadar geriye dönük hesaplanır.
Ödeme hesaplama aralıkları, ödeme tarihleri ve geriye dönük hesaplanacak takip ayları konusundaki değişiklikler Genel Müdürlük yetkisindedir.
Yardımın Feshedilmesi, Durdurulması ve Yeniden Başlatılması
ŞEY programı kapsamında SYD Vakıfları tarafından hanenin muhtaçlık durumunun ortadan kalktığının ya da fayda sahibi çocuğun fiili olarak okula devam etmemesi durumunun sosyal inceleme raporu ile yerinde tespit edilmesi halinde, yardımın Mütevelli Heyeti tarafından feshedilmesi gerekmektedir. Bunun dışında Mütevelli Heyeti tarafından tespit edilmese de;
Hak sahibinin vefat etmesi,
Fayda sahibi çocuğun vefat etmesi,
Okula devam etse de, fayda sahibi çocuğun 20 yaşını geçmesi,
Fayda sahibi çocuğun devlet yatılı okulunda yatılı olarak eğitim aldığının tespit edilmesi,
Yardımı alan hak sahibi kişinin (ödeme yapılan kişinin) veya fayda sahibi kişinin ikametini ilgili SYDV dışına taşıması, (1 ay içerisinde yeni vakfa başvuru yapılıp, başvuru kabul edilirse, ödeme kaldığı yerden devam eder),
Durumlarının herhangi birisi merkezi sorgulamalar neticesinde tespit edilirse ilgili yardım, Mütevelli Heyeti kararı aranmaksızın, BSYBHS tarafından otomatik olarak feshedilir. BSYBHS tarafından otomatik olarak feshedilenlerin ilgili durumları ortadan kalksa dahi, yardımları BSYHBS tarafından otomatik olarak tekrar verilmeye devam edilmez. Bu kişilerin ŞEY programına tekrar başvuru yapması ve başvuru süreçlerinin baştan başlatılması gerekmektedir.
Bu durumların dışında ayrıca;
Hak sahibinin kendisinin sosyal güvenceli olduğu,
Hak sahibinin içinde yaşadığı hanedeki herhangi birisinin sosyal güvenceli olduğu,
Fayda sahibinin kendisinin sosyal güvenceli olduğu,
Durumlarının herhangi birisi merkezi sorgulamalar neticesinde tespit edilirse ilgili yardım, Mütevelli Heyeti kararı aranmaksızın, BSYBHS tarafından otomatik bir şekilde geçici olarak durdurulur.
Yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde yardımı kesen 6’ncı, 7’nci ve 8’inci durumların (sosyal güvence durumu) ortadan kalktığının bir yıl içerisinde tekrar tespit edilmesi halinde, yardımı bu geçen süre içerisinde herhangi bir sebepten dolayı Mütevelli Heyeti tarafından feshedilmemiş olan hak sahiplerine, yeni bir başvuruya gerek duyulmaksızın, yardımları tekrar verilmeye devam edilir. Bu durumların (sosyal güvence durumu) ortadan kalktığının 1 yıl ve sonrasında tespit edilmesi halinde ise, yardım otomatik olarak tekrar başlatılmaz. Bu kişilerin ŞEY programına tekrar başvuru yapmaları gerekmektedir. Ayrıca, kesilen süreye ilişkin geriye dönük herhangi bir ödeme her iki durumda da hesaplanmaz.
Yardımı sona erdiren nedenlerden herhangi birisiyle yardımı durdurulanlara (5. madde hariç), veya yardımı belli bir süre kesilenlere, yardım programının yeniden başlatılması halinde, geriye dönük herhangi ödeme kesinlikle yapılmayacak olup, geriye dönük ödemelere ilişkin hak da talep edilemeyecektir. Bu konu ile ilgili başvuran kişiden, başvurusu sırasında imzalatılan ŞESY sözleşmesi ile taahhüt alınmıştır.